Λιχάδα, Παναγιά και αφηγήσεις: "Κρεμιόμουν απ' το σαμάρι κι έκλαιγα.."

Ένα αυγουστιάτικο πρωινό στο πρόσφατο παρελθόν, αφήνω την πολύβουη παραλία στον Κάβο καθώς ήταν πολλή η ζέστη και τόσος ο κόσμος που κατέφτανε συνεχώς για τα καραβάκια που πηγαίνουν απέναντι στα Λιχαδονήσια. Ανηφορίζω προς Παναγιά και Άγιο Αθανάσιο Λιχάδας.
Ο οικισμός πανέμορφος, με θέα στη θάλασσα κάτω και πνιγμένος στο πράσινο, γεμάτος παλιά και νοικοκυρεμένα σπίτια. Υπάρχουν αρκετά μικρά παιδιά που χαίρονται τις διακοπές του καλοκαιριού με γιαγιάδες και παππούδες, οι οποίοι περνούν ωστόσο μόνοι τους, όπως με παράπονο μου είπαν, τον υπόλοιπο χρόνο. 120 βία οι μόνιμοι κάτοικοι και το 80% έχει ξεπεράσει το 80στό έτος της ηλικίας του!
Στάθηκα λίγο να ρωτήσω αν πάω καλά για τον Άγιο Αθανάσιο, την εκκλησία που με είχαν πληροφορήσει ότι βρίσκεται ψηλά ανάμεσα σε ψηλά, σκιερά πλατάνια. Οι δύο ηλικιωμένες μαυροφορεμένες Κυρίες, όλο ευγένεια με κάλεσαν να ξαποστάσω, έτρεξαν να μου φέρουν καρέκλα και δροσερό νερό.
Πολλά και ενδιαφέροντα μου είπαν, τα περισσότερα στενάχωρα λόγω φτώχειας και απώλειας αγαπημένων προσώπων. Το παράπονο όμως της κυρίας Μ. που ξεχείλιζε και έφτανε μέχρι κάτω στη θάλασσα, ήταν που δεν την άφησαν να πάει σχολείο και να μάθει γράμματα!
"Ετοίμαζε ο πατέρας τρία μουλάρια, στο πρώτο αυτός και στα δύο παραπίσω τα <παιδιά> και κινούσαν για τον Άγιο Γεώργιο.. εκεί ήταν το σχολειό! Μόνο τα <παιδιά>, μου έλεγε ο πατέρας! Εσύ μείνε εδώ και κάνε καμμιά προκοπή με τη μάνα σου! Εγώ κρεμιόμουν από το σαμάρι κι έκλαιγα.. με τράβαγαν στην κατηφόρα αλλά καμμία υποχώρηση! Σπίτι, γρήγορα, μη τις φας! μου φώναζε ο πατέρας. Ένα χρόνο, δύο χρόνια, τρία χρόνια.. αυτή η ιστορία! Μετά το πήρα απόφαση! Εμένα, γιατί δεν με άφησαν να μάθω τα γράμματα; Η καλύτερη μαθήτρια θα ήμουν! Όλα τα Πάτερ Ημών, τα Πιστεύω και τα απολυτίκια τα ξέρω απ΄έξω! Ποτέ δεν θα το χωνέψω!"
Τι να απαντήσεις σε ένα τέτοιο καημό που της πλακώνει το στήθος σχεδόν 80 χρόνια;!
Έφυγα μέσα σε χαμόγελα και ευχές για καλό δρόμο, που μου επιφύλασσε παρακάτω εκτός από τον Άγιο Αθανάσιο που προανέφερα, σημεία της Λιχάδας με υπέροχη θέα προς τον δίαυλο των Ωρεών, τον Μαλιακό και τον Βόρειο Ευβοϊκό κόλπο!
Έφτασα στη συνέχεια στην πανέμορφη πλατεία της Λιχάδας, με την ιστορική εκκλησιά της Παναγίας και το υπεραιωνόβιο κυπαρίσσι. Αυτό το τελευταίο, καθώς με πληροφόρησαν, κοσμεί την εκκλησιά αλλά και όλη την περιοχή από το 1450! Φανταστείτε! Περί την εποχή της Άλωσης της Κωνσταντινούπολης (το 1453). Ειδικοί δασολόγοι, μάλιστα, πριν καμμιά τριανταριά χρόνια, προέβησαν σε ενέργειες για τον καθαρισμό του και την προστασία των ριζών του, με ειδική επιχωμάτωση, και έτσι αυτό συνεχίζει να θάλλει!
Ο μεγαλοπρεπής ναός που δεσπόζει στο τοπίο, κρύβει προστατευτικά την εικόνα της Κοίμησης της Θεοτόκου, η οποία έχει επιβιώσει από διάφορες καταστροφές στα χρόνια, όπως από την πυρκαγιά του 1920. Οι κάτοικοι μιλούν με ευλάβεια για το θαύμα της Παναγιάς και τη διάσωση της εικόνας αλλά και μεγάλου μέρους της εκκλησίας από τις αδηφάγες φλόγες. Στο σήμερα, τα σημάδια εκείνης τις καταστροφής διακρίνονται ακόμη στις εικόνες του ναού.
Αν διαθέτετε κατάλληλο αυτοκίνητο Εύβοιας φίλοι και φτάσετε, με δύσβατο δρόμο, στο εκκλησάκι του προφήτη Ηλία, στα 650 περίπου μέτρα, η θέα ολόγυρα στην πανέμορφη περιοχή θα σας αποζημίωσει με το παραπάνω!
Αξίζει και πολύ μάλιστα, κατά τη γνώμη μου, να επισκεφθείτε στην πρώτη ευκαιρία την πανέμορφη αυτή γωνιά του νησιού μας, πατριωτάκια!

Ναταλία Νάτσου-Παπακωνσταντίνου/Εκπαιδευτικός