Αποκριές: αστεία από Καρυστία και Κύμη-Μακαρούνας, Μακαρένα κ.α.
Στις αποκριές κάθε αστείο επιτρέπεται (a carnevale ogni scherzo vale!), λέει μια ιταλική παροιμία, που μάλλον συμμερίζονται οι περισσότεροι καρναβαλιστές πανταχού της γης και ανά τους αιώνες, αν κρίνουμε από τα καμώματα και τις ενδυμασίες τους τέτοιες μέρες! Θα σας παραθέσω τώρα αγαπημένοι Εύβοιας φίλοι, κάποια δρώμενα από την Καρυστία και την Κύμη μας, καθώς επίσης παλιά και τωρινά αποκριάτικα αστεία και πειράγματα, που έχουν πέσει στην αντίληψή μου!
Στην Καρυστία που λέτε, Εύβοιας φίλοι, οι παραδοσιακοί αποκριάτικοι εορτασμοί περιλαμβάνουν, πλήν των απλών αστεϊσμών και πειραγμάτων έναν πολύ ξεχωριστό πρωταγωνιστή, τον "Μακαρούνα"! Το έθιμό του είχε ατονίσει κάπως τα περασμένα χρόνια, αλλά τουλάχιστον το 2016 στο Μαρμάρι, στην παρέλαση της Κυριακής της Αποκριάς (απ΄όπου και η κεντρική και η πρώτη παρακάτω φωτογραφία) καθώς και το 2017 στην Κάρυστο την Καθαρή Δευτέρα, είχε αναβιώσει σε κάποιο βαθμό, με επιτυχία.
Οι παλιοί, μέσα στην αποκριάτικη διάθεση, "τιμούσαν" έναν άντρα, που υπήρξε πραγματικό πρόσωπο και είχε ιδιαίτερα ανεπτυγμένη σεξουαλική δράση στον τόπο, καθόσον διέθετε, όπως διηγούνται οι γεροντότεροι, ιδιαίτερες ικανότητες. Δεν άφηνε, έλεγαν, καμία γυναίκα ήσυχη.. Δεν ξεχώριζε καν αν ήταν ελεύθερες, χήρες, ζωντοχήρες, παντρεμένες.. ούτε αν ήταν νέες, μεσόκοπες ή και γριές! Όλα τα θηλυκά του τόπου-σύμφωνα με τον θρύλο- μιλούσαν με διθυραμβικά λόγια για τις επιδόσεις του.
Η μοίρα όμως, Εύβοιας φίλοι, φύλαγε άδοξο τέλος για τον κύριο Μακαρούνα. Την τελευταία Κυριακή της αποκριάς, όπου κατά το έθιμο σε όλην την Καρυστία, σε κάθε τραπέζι τιμητική θέση έχουν οι πιατέλες γεμάτες με τα χειροποίητα ζυμαρικά που λέγονται μακαρούνες, αυτός ο αθεόφοβος έφαγε τόσο πολύ που έσκασε. Όλος ο γυναικείος πληθυσμός, έλεγαν οι παλιοί γελώντας πονηρά, έπεσε σε μεγάλο πένθος!
Στην τήρηση του εθίμου, Εύβοιας φίλοι, οι καρναβαλιστές διοργάνωναν τις Καθαρές Δευτέρες τη "νεκρώσιμη" ακολουθία του Μακαρούνα. Το παραγεμισμένο με πανιά ομοίωμά του, με τούρλα την κοιλιά από τις μακαρούνες, με ένα τσιγάρο στα χείλη, με ξεκούμπωτο παντελόνι και έναν πελώριο φαλλό να προεξέχει, επάνω σε ένα φορείο, περιφέρονταν στους δρόμους με έναν ψευτοπαπά μπροστά και τους ψευτοψαλτάδες και τριγύρω τις μοιρολογίστρες, που δεν ήταν παρά άντρες μασκαρεμένοι σε γυναίκες με πλερέζες, να οδύρονται που έχασαν τέτοιο αρσενικό. Εκεί που κατέληγε το ξόδι, στήνονταν γλέντι τρικούβερτο, χορεύοντας με τον Μακαρούνα στα χέρια ψηλά, και πίνοντας μέχρι τελικής πτώσης.
Στην Κύμη τώρα, Εύβοιας φίλοι, οι μασκαράδες σύμφωνα με τις διηγήσεις των παλιών Κουμιωτών, ήξεραν να γλεντούν με την καρδιά τους! Φορούσαν όλοι τις μουτσούνες τους και ξεχύνονταν στους δρόμους χορεύοντας, τραγουδώντας και πίνοντας μέχρι το χάραμα της νέας μέρας. Παραδοσιακά γύριζαν στους δρόμους και επισκέπτονταν τα σπίτια, όπου τους υποδέχονταν με χαρά, γιατί θεωρούσαν ότι αυτό φέρνει στο σπιτικό τους γούρι. Τους φίλευαν μάλιστα με μεζέδες και καλό κρασί. Η παράδοση ήθελε στο τελευταίο σπίτι να κάθονται στο στρωμένο τραπέζι, να περιδρομιάζουν και να τραγουδούν.
Τα αθώα κορίτσια των καιρών εκείνων μάλιστα, συνήθιζαν να κλέβουν από το τραπέζι ένα μακαρόνι, για να το κρύψουν κάτω από το προσκεφάλι τους και να ονειρευτούν τον μέλλοντα σύζυγό τους! Στα γιορτινά σπίτια, συχνά μέσα στη νύχτα, άνοιγαν οι ξεκλείδωτες -τα παλιά χρόνια- πόρτες κι έμπαιναν απροειδοποίητα μερικοί μασκοφορεμένοι φουστανελάδες ή βρακάδες, έπιαναν το χορό, φιλεύονταν, έπιναν και φεύγαν χωρίς όμως να μιλήσουν καθόλου και δίχως να τους αναγνωρίσει κανείς!
Οι καρναβαλιστές, εκείνες τις ωραίες εποχές, Εύβοιας φίλοι, τις χωρίς τηλεοράσεις, Ίντερνετ, δρώμενα Δήμων με ζογκλέρ- ταχυδακτυλουργούς- πυροτεχνήματα και τόσα άλλα, σκαρφίζονταν και υποδύονταν ρόλους, δίχως στολές και πολλά διακοσμητικά όπως σήμερα. Σε παλιές ασπρόμαυρες φωτογραφίες συγγενών μου από Απόκριες, το συνηθέστερο θέαμα είναι άντρες ντυμένοι γυναικεία να ξεχύνονται στους δρόμους και στα σπίτια για να γλεντήσουν, με λίγες σερπαντίνες και κομφετί στα χέρια..
Έτσι, ένας για παράδειγμα φορώντας τη μακρυά νυχτικιά του, κρατούσε από το χερούλι ένα “καθίκι” (το εμαγιέ “γκιογκιό”, που χρησιμοποιούσαν το βράδυ ‘προς νερού τους’ καθώς δεν υπήρχαν μέσα τουαλέτες) στο οποίο είχε βάλει πετιμέζι! Αφού αποσπούσε με αστεία και χειρονομίες την προσοχή του κόσμου, ακουμπούσε καταμεσής του δρόμου το καθίκι, καθόταν πάνω σ' αυτό, ενώ ένας άλλος φίλος του μασκαρεμένος και αυτός, με ένα χαρτονένιο χωνί, φώναζε: "Αναμερίστε! Ο άνθρωπος θέλει να χέσ*". Μετά σηκωνόταν και έδειχνε το λευκό του σώβρακο, που στο πίσω μέρος ήταν πασαλειμένο με πετιμέζι και πολλά άλλα ίσως αηδιαστικά πια, που μόνο γέλια όμως προκαλούσαν τότε...
Στο αρκετά κοντινό παρελθόν και στο πιο πρόσφατο τώρα, όλοι μας Εύβοιας φίλοι, χορέψαμε και συνεχίζουμε να χορεύουμε στις καρναβαλικές παρελάσεις και στα αποκριάτικα πάρτυ με την υπόκρουση των τόσο χαρούμενων τραγουδιών “Macarena” και “Que te la pongo”. Εμ, και να ξέραμε οι περισσότεροι τι λένε οι στίχοι! Χορεύουμε με τα παιδάκια μας, Εύβοιας φίλοι και ακούμε στίχους που μιλούν για το μεν πρώτο (από το 1994 οι Los del Rio) για μια γυναίκα που δεν είναι ευτυχισμένη με τον άντρα της και αποφασίζει να τον απατήσει, για δε το μεξικάνικο δεύτερο των Gaibald και η πιο απλοϊκή μετάφραση θα προκαλούσε τους περισσότερους από εσάς!
Για να τελειώσει χαρούμενα η αναφορά μου, Εύβοιας φίλοι, να και κάποια ανέκδοτα για την αποκριά...
# - Νίκο, τί θα ντυθείς τις απόκριες;
- Θα ντυθώ γαμπρός για να χαρεί και λίγο η μάνα μου!
# - Εσύ, Μήτσο, τί θα ντυθείς;
- Καρέκλα, μήπως μου κάτσει καμμιά..
# - Κι εσύ, Κώστα, τί θα ντυθείς;
- Xμμ, δεν ξέρω, δεν μπορώ να αποφασίσω..
- Βάλε ένα πανί στη φάτσα σου και θα είσαι εντάξει!
- Και τί θα έχω ντυθεί;
- Πανίβλακας!
# - Καμμιά ιδέα και για εμένα, βρε παιδιά...
- Ντύσου χαρτί τουαλέτας!
- Γιατί;
- Γιατί σε έχουν όλοι χ*σμένο..
# Φέτος λέω να ντυθώ Like, για να δω πόσοι θα με πατήσουν!
Κοπυράιτ για evias-filoi.gr Ναταλία Νάτσου-Παπακωνσταντίνου/Εκπαιδευτικός
Ο Μακαρούνας στο ΜΑΡΜΑΡΙΩΤΙΚΟ ΚΑΡΝΑΒΑΛΙ
Η.. κηδεία του Μακαρούνα στο ΜΑΡΜΑΡΙΩΤΙΚΟ ΚΑΡΝΑΒΑΛΙ
Από το ΜΑΡΜΑΡΙΩΤΙΚΟ ΚΑΡΝΑΒΑΛΙ
