Πρωτομαγιάτικα & έθιμο της Πιπεριάς..

Σε μια ωραία ηλιόλουστη μέρα γιορτάζουμε σήμερα - μετά την μεταφορά λόγω Πάσχα του εορτασμού - την εργατική Πρωτομαγιά, Εύβοιας φίλοι! ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ, ΧΡΟΝΙΑ ΣΑΣ ΠΟΛΛΑ και με χαμόγελα αισιοδοξίας και ανάτασης, μια και η φύση βρίσκεται στις ομορφότερες στιγμές της!

Η 1η Μάη, όπως όλοι γνωρίζουμε, είναι ημέρα απεργίας, ήμερα που σηματοδοτεί τους αγώνες της εργατών για δουλειά και ζωή με δικαιώματα, στο δρόμο που πρωτοάνοιξαν  οι εργάτες του Σικάγο το 1886, που συνέχισαν οι καπνεργάτες της Θεσσαλονίκης το Μάη του ‘36 και οι διακόσιοι της Καισαριανής τη Πρωτομαγιά του ‘44.

Στην Εύβοια κάθε χρόνο τέτοια μέρα, στην καρδιά της Άνοιξης, στο πνεύμα της ελπίδας, της αναγέννησης και της χαράς, διοργανώνονται συνήθως σε πόλεις και χωριά τιμητικές και εορταστικές εκδηλώσεις! Στην πλειοψηφία τους αυτές περιλαμβάνουν μαγιάτικα στεφάνια και γλέντια με φαγοπότι και χορούς.

Ας δούμε τώρα, Εύβοιας φίλοι, το τόσο ιδιαίτερο έθιμο της Πιπεριάς, που γιορτάζεται τέτοια μέρα εδώ και χρόνια από τους παππούδες μας σε αρκετές περιοχές της βόρειας Εύβοιας ιδίως (π.χ. στις Ροβιές, στη Ν. Σινασό κ.α.)

.

• Το έθιμο της "Πιπεριάς" έγκειται ουσιαστικά σε ένα συλλογικό δρώμενο, που αποτελεί ένα είδος παράκλησης/ευχολόγιου για βροχή και  καλή σοδειά. Πιθανολογείται με προέλευση από πρόσφυγες, που εγκαταστάθηκαν ιδίως στη Βόρεια Εύβοια, όπου και απαντάται ως επί το πλείστον.
  Πρωί-πρωί, λοιπόν, κάλυπταν ολόκληρο ένα άτομο με φτέρες και άλλες φυλλωσιές σαν "Πιπεριά" και του κρεμούσαν και κουδούνι στο λαιμό, (αλλού στολίζουν περισσότερα νεαρά άτομα με  λουλούδια και φυλλώματα), ακολουθεί ο συγχωριανός "γεωργός" βαστώντας μια τσάπα, και ξοπίσω ολάκερη ακολουθία από κορίτσια και αγόρια με στεφάνια λουλουδιών στα κεφάλια τους. Στη συνέχεια η πομπή σεργιανούσε στο χωριό, σταματώντας σπίτι-σπίτι, όπου οι νοικοκυραίοι τους ράντιζαν με νερό και τους έδιναν φιλέματα. Τα φιλέματα προορίζονταν για το κοινό γλέντι στο οποίο συνήθως κατέληγαν όλοι μαζί, με μουσική λαϊκών οργάνων και παραδοσιακούς χορούς στο κέντρο του χωριού.
  Το τραγούδι που ακούγονταν και που δυστυχώς στις μέρες μας τείνει να ξεχαστεί, και του οποίου τα λόγια μου έστειλε φίλη από την Ιστιαία, έχει ως εξής:
  «Πιπεριά, πιπεριά
  πιπεριά γλυκιά ροδιά 
  γρήγορα στον Αη Λια! 
  Κι ο Αη Λιας στον ουρανό 
  για να ρίξει ο Θιός νερό 
  για τα στάρια, για τα κρθάρια 
  για τ’ φτωχού τα παρασπόρια.
  Κάθε στάχυ και πινάκι 
  και χειρόβολο δεμάτι.
  Αυλάκια-αυλάκια το νερό
  γούρνες-γούρνες το κρασί 
  γεωργός με το τσαπί!»

• Tην Πρωτομαγιά είναι επίσης η γιορτή του Προφήτη Ιερεμία. Σύμφωνα με πληροφορία φίλου του σάιτ μας "Εύβοιας φίλοι", στη διαδρομή προς Λιμιώνα, στην ακμή του βουνού, υπάρχει στην άκρη του δρόμου ανάμεσα στα έλατα το εκκλησάκι στη μνήμη του προφήτη Ιερεμία. Την πρώτη μέρα του Μαίου γίνονταν, προ κορωνοϊού, πανηγύρι με προσφορά φαγητού.
  
  ΕΝΑΝ ΧΑΡΟΥΜΕΝΟ ΜΗΝΑ ΑΣ ΕΧΕΤΕ ΕΥΒΟΙΑΣ ΦΙΛΟΙ!

  Ναταλία Νάτσου-Παπακωνσταντίνου/Eκπαιδευτικός

Το άγαλμα του Λιχνιτωρύχου στην καρδιά του Αλιβερίου