Σύκα από την Κύμη και τον Ταξιάρχη Eύβοιας! Παροιμίες, συνταγή κ.α.

Η εποχή του γλυκού σύκου έφτασε όπως πάντα μαζί με τον Αύγουστο Εύβοιας φίλοι, και ας δούμε μαζί κάποια στοιχεία που πιθανόν ενδιαφέρουν:

Τα σύκα δεν γίνεται να διατηρηθούν φρέσκα για μεγάλο διάστημα και έτσι πολύ διαδεδομένη από την αρχαιότητα ακόμα μέθοδος συντήρησής τους, είναι η αποξήρανση στον ήλιο.

• Στον όμορφο Ταξιάρχη μας, στη βόρεια Εύβοια, η παραγωγή εξαιρετικών σύκων είναι πολύ παλιά υπόθεση! Το ξερό σύκο του Ταξιάρχη είναι φημισμένο και πολύ αγαπητό προϊόν σε όλους μας! Εδώ, αρχές Αυγούστου συνήθως, πολύς κόσμος συγκεντρώνεται (ιδίως πριν τις καταστροφικές πυρκαγιές και τις δυσκολίες του κορωνοϊού) για να γλεντήσει στη γιορτή του σύκου που ο τοπικός δραστήριος Πολιτιστικός Σύλλογος (Ταξιάρχη) προγραμματίζει για το σκοπό αυτό, με μουσικοχορευτικές εκδηλώσεις.
  

• Σήμερα ξεχωριστή θέση στην παραγωγή της χώρας μας κατέχει επίσης το ξεχωριστό ξερό σύκο της Κύμης. Από το 1980 ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Περιφέρειας Κύμης φροντίζει τη συλλογή των πολύτιμων καρπών των συκοκαλλιεργητών! Υπάρχουν δύο τύποι ξηρών σύκων: τα κλιβανισμένα σύκα (τα πιο διαδεδομένα, με λευκό χρώμα από την επεξεργασία με θείωση) και τα ακλιβάνιστα ή φυσικά (με πιο σκούρο καφέ χρώμα, που δεν έχουν υποστεί θείωση και πωλούνται σε μικρότερες ποσότητες στην αγορά).
  

• Ο σοφός λαός μας περιγράφει πολλά χαρακτηριστικά και σπουδαία για τα σύκα, συνήθως με σκωπτική διάθεση.. Κι επειδή η Μάνα μου συχνά ανέφερε πολλές από αυτές, θα σας τις παραθέσω στη συνέχεια, φίλοι μας, αφού πω και την φράση της μισότυφλης γριάς, που έβαζε στο κοφίνι αυτά που της πέταγε ο σκαρφαλωμένος στη συκιά γιος της, χωρίς να παραλείπει να γεύεται κάθε τόσο μερικά... "Γιε μ, έχει ου σύκους άντερα κι μακρυά πουδάρια;" Βλέπετε η δόλια δεν κατάλαβε ότι είχε πιάσει ένα βάτραχο! Η Μάνα μου όταν της αναφέραμε κάποιο πάθημά μας, γελώντας μας αποκρίνονταν "Παιδάκι μου, έχει ου σύκους άντερα κι μακρυά πουδάρια;" Και ας ξεκινήσω με τις παροιμίες για τις γλυκές γριούλες...

* Έμαθε η γρια στα σύκα κι όλη τη μέρα τ΄αναζήτα, ή
* Έμαθε η γριά στα σύκα κι εμπαινόβγαινε κι εζήτα, ή
* Έμαθε η γριά στα σύκα έφαγε και τα συκόφυλλα.

* Το καλό το σύκο, το τρων οι καρακάξες, ή
* Το καλό σύκο ο χοίρος το τρώει. 
* Λέμε τα σύκα - σύκα και τη σκάφη - σκάφη!
* Άλλος έφαγε τα σύκα κι άλλος τα επλήρωσε! 
* Τα σύκα θέλουνε δροσιά και τα κεράσια κάψα.
* Τα σύκα είναι μαλακά, αλλά χαλούν τα δόντια..
* Απ’ τα σύκα ως τα σταφύλια.. (= πολύ σύντομα)
* Πέσε σύκο να σε φάμε! 

• Γνωρίζετε Εύβοιας φίλοι, γιατί η λέξη σύκο έχει ετυμολογική συγγένεια με τη λέξη συκώτι; Γιατί παλιά τα ζώα που εκτρέφονταν ειδικά για να πάρουν το συκώτι τους (όπως χήνες και γουρούνια) γίνονταν πιο νόστιμα όταν τα τάιζαν με σύκα!

• Λέω να σας γράψω και μια πανεύκολη αλλά τόσο υπέροχη συνταγή για αυτήν την εποχή που σύκα και σταφύλια έχουν την τιμητική τους. Θα με θυμηθείτε αν την φτιάξετε!
  Βάζω πλυμένα σύκα με ρόγες σταφυλιού (χωρίς κουκούτσια) σε ταψί, πασπαλίζω με καστανή ζάχαρη, προσθέτω κανά δυο ξυλάκια κανέλλας αλλά και φύλλα λουίζας (ο θάμνος που μοσχοβολάει σαν κίτρο, "τσατσαμία" μάλιστα την έλεγε η Μάνα μου) και περιχύνω με γλυκό κρασί. Βάζω το ταψί σε προθερμασμένο φούρνο και ψήνω για μισή ωρίτσα στους 200ο C. Θα τα δείτε να μελώνουν και να αφήνουν ένα υπέροχο καφεκόκκινο σιρόπι. Όταν κρυώσουν τα τοποθετώ σε μπωλ στο ψυγείο και έχω υπέροχη γαρνιτούρα για παγωτά, μυζηθροπιτάκια, γλυκές τηγανίτες, κ.α.
  Καλή σας επιτυχία!
  Ναταλία Νάτσου-Παπακωνσταντίνου/Εκπαιδευτικός
  (οι επόμενες φωτογραφίες έχουν αναρτηθεί παλαιότερα στο διαδίκτυο, από τον Πολιτιστικό Σύλλογο Ταξιάρχη η πρώτη και από τον Αγροτικός Συνεταιρισμός Περιφέρειας Κύμης η δεύτερη)