Άλλο κούμαρα κι άλλο φούμαρα...

Δυο λόγια για την ΚΟΥΜΑΡΙΑ, Εύβοιας φίλοι, το πανέμορφο αλλά μάλλον περιφρονημένο στις μέρες μας φυτό, που συναντάμε σε πολλά, πετρώδη ως επί το πλείστον, μέρη του νησιού μας.
Aπό μικρά ξετρελλαινόμασταν με τη γεύση τους, αλλά θυμάμαι σαν τώρα τη Μάνα να μας συμβουλεύει: “Μέχρι 5 να φάτε, μη σας πιάσει η κοιλιά σας”! Τα κούμαρα, πράγματι, πρέπει να τρώγονται πάντα σε περιορισμένο αριθμό, 3-4 το πολύ, γιατί αν φάμε πολλά βαραίνουν το στομάχι και συχνά προκαλούν πονοκέφαλο και καταναλώνονται μόνο στην ώριμη φάση τους. Τα προτιμούν ιδίως άτομα με προβλήματα δυσκοιλιότητας και δυσπεψίας. Δυστυχώς, πατριωτάκια, δεν διατηρούνται εύκολα και έτσι καταναλώνονται συνήθως αμέσως μετά την συγκομιδή τους.

Φορτωμένοι οι αιθαλείς αυτοί θάμνοι -ιδίως το φθινόπωρο- με τους λευκούς ανθούς αλλά και την ίδια ώρα στολισμένοι με καρπούς, άλλους πιο άγουρους, πρασινοκίτρινους και άλλους ώριμους, πορτοκαλοκόκκινου χρώματος.

Από την αρχαιότητα ακόμα χρησιμοποιήθηκε όχι τόσο για βρώση, αλλά για τις θεραπευτικές και αιμοστατικές ιδίως ιδιότητές του. Ο Ιπποκράτης χρησιμοποιούσε τον τότε αποκαλούμενο "κόμμαρο" για να αντιμετωπίσει την θρομβοφλεβίτιδα.
Τα κούμαρα είναι πολύ καλή πηγή σε βιταμίνη C και φυτικές ίνες, πλούσια σε υδατάνθρακες, σάκχαρα, κάλιο και πολυφαινόλες, ενώ είναι φτωχά σε λιπίδια και νάτριο.

*** Αν διαλύσουμε, Εύβοιας φίλοι, λίγα ώριμα κούμαρα σε αγνό κρασί και προσθέσουμε ένα φλιτζάνι νερό στο οποίο έχουμε ήδη βράσει ξυλαράκι κανέλας και ζάχαρη, έχουμε ένα πολύ καλό δυναμωτικό ρόφημα.
Από τα φύλλα παρασκευάζουν αφέψημα, που πίνουν όσοι αντιμετωπίζουν προβλήματα φλεγμονών, υπέρτασης και διαβήτη.
Από τα κούμαρα ακόμα φτιάχνουμε ωραία λικέρ αλλά και γευστικές μαρμελάδες.
Χρησιμοποιούνται και σε διάφορες σαλάτες, σε φαγητά και γλυκίσματα, καθώς επίσης για να διακοσμήσουν εντυπωσιακά πιάτα και τραπέζια.

Εδώ στη νότια Εύβοια, όπου ζω, πριν κάμποσα χρόνια ήταν γεμάτος ο τόπος με τα πανέμορφα αυτά φυτά, αλλά οι γείτονες καθαρίζοντας τα οικόπεδά τους για να φυτέψουν πιο παραγωγικά δέντρα, τα ξεριζώνουν. Πήρα κι εγώ κάποια μέρη από τις πεταμένες ρίζες και τους κορμούς και τα μεταφύτεψα σε μέρος του κήπου μου το οποίο πιάνει πολύ ο βοριάς και οι πανέμορφες κουμαριές προκόβουν μια χαρά! Μόνο ήλιο χρειάζονται.. δεν φοβούνται τον δυνατό αέρα.
Η κουμαριά, βλέπετε, Εύβοιας φίλοι, εκτός από τον καλλωπισμό, είναι πολύ χρήσιμη και για αρκετούς ακόμα λόγους: είναι από τα αειθαλή φυτά που εμποδίζουν την εξάπλωση της φωτιάς, προφυλάσσουν το εδάφους από τη διάβρωση και αποτελούν εξαιρετικό μελισσοκομικό φυτό! Μάλιστα το μέλι από τα άνθη της είναι μεγάλης θρεπτικής και ιαματικής αξίας.
Ναταλία Νάτσου-Παπακωνσταντίνου/Εκπαιδευτικός